Het kasteel Krzyżtopór is een echte parel van de Poolse geschiedenis en toerisme. Deze monumentale residentie moest alle landhuizen van Europa in pracht overtreffen. Ondanks het verstrijken van de jaren blijft het indruk maken en bewondering wekken. Wat is het geheim ervan?
Wie heeft Krzyżtopór gebouwd?
Het kasteel Krzyżtopór, gelegen in de plaats Ujazd in de provincie Świętokrzyskie, was in de 17e eeuw een van de grootste residenties van Europa. Het was gebouwd op een vijfhoekig grondplan en stond als een fort op een rotsachtige heuvel, maar met interieurs die koninklijke families waardig waren. Zelfs in de stallen aten de paarden uit marmeren voerbakken en waren de muren versierd met kristallen spiegels. Hoewel vaak wordt gezegd dat dit een gril van de magnaten was, zorgde dit systeem in werkelijkheid voor meer licht in het donkere interieur van het gebouw.
Het is het werk van Krzysztof Ossoliński, een belangrijke politicus en voivode van Sandomierz. Helaas is niet bekend wie het ontwerp heeft gemaakt. De uitvoering wordt toegeschreven aan Wawrzyniec Senes.
De bouw van het kasteel begon in de jaren 20 van de 17e eeuw en werd voltooid in 1644. Vlak na de voltooiing werd hier het huwelijksfeest van Krzysztof Baldwin, de zoon van Krzysztof Ossoliński, gehouden, die het kasteel na de dood van zijn vader in 1645 erfde. Koning Władysław IV woonde dit evenement bij.
Het gebouw had een verdedigende, residentiële en representatieve functie. Krzyżtopór moest niet alleen beschermen, maar ook indruk maken op en intimideren van bezoekers. Dat deed het met groot succes. Tegenwoordig is het een van de best bewaarde ruïnes van een palazzo in fortezza in Europa.
Waar komt de naam Krzyżtopór vandaan?
Aanvankelijk heette deze unieke residentie Krzysztopór, waarschijnlijk naar de naam van de stichter. De bijl, die in de huidige naam bewaard is gebleven, verwijst naar het wapen van de familie Ossoliński.
De toegangspoort is versierd met reliëfs van een kruis en een bijl. Vandaar de huidige naam: Krzyżtopór. Het kruis wordt vaak geïnterpreteerd als een symbool van trouw aan de kerk en verzet tegen nieuwe religieuze bewegingen.
De symboliek van getallen en uitzonderlijke pracht
Ossoliński was een goed opgeleide, ambitieuze man met grote mogelijkheden. Hij wilde een bouwwerk creëren dat de harmonie van het universum en de orde van de tijd weerspiegelde. Daarom moest het kasteel Krzyżtopór 365 ramen, 52 kamers, 12 zalen en 4 torens hebben. Hun aantal kwam overeen met respectievelijk de dagen, weken, maanden en seizoenen.
Een van de meest betoverende en verbazingwekkende plekken, zeker voor die tijd, was de eetzaal met glazen plafond. Daaronder, boven, zwommen exotische vissen. Dit uitzicht maakte grote indruk op iedereen die het kasteel bezocht.
Hoewel het kasteel Krzyżtopór schitterde door luxe en pracht, was het geen gewone residentie. Het was een uitstekende combinatie van een comfortabel paleis en een veilige vesting. Dankzij de dikke muren, bastions en verdedigingswerken was Krzyżtopór bijna onneembaar.
Er werd niet alleen gezorgd voor bescherming tijdens een directe aanval. Ook lange belegeringen konden worden doorstaan dankzij de waterputten, voorraadkamers en tunnels in het kasteel. Helaas werd ook deze vesting uiteindelijk geplunderd tijdens de Zweedse overstroming in 1655.
Krzyżtopór is een plek die zeker een bezoek waard is
Het kasteel blijft indruk maken en trekt toeristen uit de hele wereld. Bezoekers kunnen door de gangen lopen, de bastions beklimmen en van bovenaf het hele gebouw bekijken, dat zich uitstrekt over een oppervlakte van 1,3 ha. Hoewel de rijke decoraties en meubels niet bewaard zijn gebleven, betovert Krzyżtopór met zijn sfeer en majesteit.
De residentie kan het hele jaar door worden bezocht. Daarnaast worden er historische reconstructies, nachtelijke rondleidingen en talrijke culturele evenementen georganiseerd. De muren, die na zonsondergang worden verlicht, benadrukken het unieke karakter van deze plek. Het is niet moeilijk te geloven dat eeuwen geleden het grootste deel van Europa jaloers was op deze vesting.
